درسنامه تخصصی سنجش از دور(بر اساس بهترین مراجع داخلی و خارجی)_ بخش سوم

سکوها:

سنجنده ها در سنجش از دور وظیفه گرفتن و ثبت داده ها را بر عهده دارد.ولی برای نگهداری و انتقال آنها نیاز به سکوهایی (platforms) است تا بتوان آنها را در فضا نگهداری کرد.

از زمان اختراع دوربین های عکاسی تاکنون، سنجنده هاتقریبا روی هر وسیله ای که بتواند از فاصله ای دور از سطح زمین تصویر برداری نماید نصب شده اند.بالون،هلی کوپتر، هواپیما،فضاپیما،،ایستگاه فضایی وماهواره ها عمده ترین سکوهایی بوده اند که تاکنون در سنجش از دور مورد استفاده قرار گرفته اند.

دوسکوی پراستفاده و مهم در سنجش از دور، هواپیما و ماهواره می باشند.

هواپیماها از ارتفاع 100متری تا 40 کیلومتری می توانند به اخذ تصویر بپردازند.گرچه ناوبری هواپیما کاری دقیق و مشکل است ولی دارای مزایایی عبارت اند از:تنظیم بسیاری از پارامترهای تصویر برداری، ارتفاع پرواز، تعداد تصویر گرفته شده از یک منطقه و از همه مهمتر زمان تصویر برداری. همچنین، تاثیرات اتمسفری و مشکل ابر در تصاویر هوایی بسیار کمتر از تصاویر فضایی می باشند.

سنجش از دور فضایی بعضی از محدودیت های سنجش ار دور هوایی را رفع کرده است.از جمله: محدودیت های مکانی پرواز به دلیل مرز های سیاسی یا عوامل جغرافیایی،ارزان تر بودن آن.

خصوصیات مهم یک ماهواره:

مهمترین پارامتر موثر  مدار ماهواره می‌باشد.

زمان تناوب ماهواره: مدت زمانی است که ماهواره یک دور کامل مدار خود را طی میکند.

زاویه میل: زاویه میان صفحه ی مداری و صفحه ی استوایی زمین را زاویه میل (Inclination Angle)می گویند.

زاویه میل سنجنده مشخص میکند که ماهواره تا چه عرض جغرافیایی را میتواند پوشش داده واز آن تصویربرداری نماید.

زمان بازدید مجدد:مدت زمان لازم برای تصویر برداری مجدد از یک منطقه بدون احتساب قابلیت سنجنده و یا ماهواره برای تغییر آن.در حقیقت با استفاده از پارامتر های مداری نظیر پرید و عرض برداشت سنجنده محاسبه و به صورت اسمی گزارش می شود.

انواع مدارها:

زمین آهنگ(Geo-Synchronous): مدارهایی هستند که زمان تناوب آنها ضریبی از زمان چرخش زمین به دور خود است.

مدارهای زمین مرجع(Geostationary): دارای زمان تناوب معادل چرخش زمین هستند، میتوانند نسبت به یک نقطه زمینی ثابت فرض شوند.

اکثر ماهواره های سنجش ازدوری دارای مدار خورشید آهنگ (Sun Sychronous) هستند.این گونه مدارها همیشه در یک زمان محلی ثابت از نصف النهار محل عبور میکنند.

.Meteosat: زمین مرجع

Landsat,SPOT : خورشید آهنگ

مدار های خورشید آهنگ اکثرا مدارهای دایره ای هستند که تقریبا مداری قطب به قطب دارد.

حرکت ماهوار در مدار نزدیک قطبی و چرخش زمین به دور خود باعث میشود اغلب سطح زمین توسط تصاویر پوشش داده می شود. این تصاویر توسط دو شماره مشخص می گردند.شماره اول مسیر(Path) و شماره دوم ردیف(Row)نامیده میشود.

مسیرها منطبق بر مدار ماهواره هاو ردیف ها براثر قطع تصاویر در یک مسیر به وجود می آید.

سنجنده ها

سنجنده (Sensor) را میتوان دستگاهی دانست که انرژی الکترو مغناطیس را دریافت کرده، انرزی دریافتی را پس از اعمال یک سری تبدیلات به صورتی قابل بازیافت (به طور عددی ویا آنالوگ)ذخیره مینماید.

علاوه براصطلاح سنجنده دو اصطلاح دیگر نیز به کار میرود.آشکار ساز(Detector)و دستگاه(Instrument)

خصوصیات مهم سنجنده ها:

میدان دید: میدان دید یک سنجنده عبارت است از زاویه اسکن از یک سمت تا سمت دیگر

 قدرت تفکیک مکانی: توانایی ثبت اشیا کوچک درمجاور یکدیگر.

قدرت تفکیک طیفی: دامنه طیفی، عرض طیفی باند، نمونه برداری طیفی، نسبت سیگنال به نویز

قدرت تفکیک رادیومتریکی: حد درجه جزئیاتی است که داده های جمه آوری شده در آن بیان می شود.

قدرت تفکیک زمانی: حداقل مدت زمان مورد نیاز یک سنجنده برای تصویر برداری مجدد از یک ناحیه مشخص.

انواع سنجنده :

سنجنده ها از لحاظ منبع انرژی ، نوع و یا روش جمع آوری داده ها و یا لحاظ هندسه ی تصویر برداری تقسیم می‌شوند.

انواع سنجنده ها از لحاظ منبع انرژی:

فعال: انرژی الکترو مغناطیسی را خود تولید کرده  و انعکاس آن را دریافت و ثبت می کنند.

غیر فعال: انرژی انعکاسی خورشید (یا یک منبع خارجی )یا انرژی انتشاری اشیاء را دریافت میکنند.(وابستگی تام و تمامی به شرایط جوی دارند)

سنجنده های غیر فعال در تمامی بخش های طیف الکترو مغناطیس عمل میکنند ولی بیشترین کاربرد آن در بخش مرئی، مادون قرمز نزدیک و مادون قرمز حرارتی است.سنجنده های فعال اکثرأ در بخش ماکرویو عمل می کنند.

انواع سنجنده ها از لحاظ نوع داده :

سنجنده های  آنالوگ: دوربین های عکس برداری آنالوگ سال های سال است در دنیای فتو گرامتری به کار میرود.اما با پیشرفت فن آوری نوع دیگری از سنجنده ها ظهور کرد که خروجی آنها به صورت رقومی و اعداد و ارقام است.

سنجنده ها براساس فیلم(Film Based) همان دوربین های عکاسی که بیشترین مصرف آن در فتوگرامتری و تهییه نقشه های توپوگرافی است.

سنجنده های رقومی: از جمله  برتری آن نسبت به رقبای آنالوگ(دوربین عکاسی): عدم محدودیت تعداد فیلم ، وزن کمتر، سرعت بالاتر ،کیفیت بالاتر

انواع سنجنده ها از لحاظ نوع و هندسه ی جمع آوری داده ها:

سنجنده ها از نقطه نظر تصویر برداری به چند دسته اصلی تقسیم می شوند:

سنجنده های سطحی: دوربین های عکاسی

سنجنده های خطی(Linear Type): فن آوری که این دسته از سنجنده ها به خدمت میگیرند Pushbroom نامیده می شود.

سنجنده های نقطه ای(Point Type)

سنجنده های راداری (مهم ترین تولید آن DEMمیباشد.

انواع سنجنده ها از لحاظ طیفی :

1-     تعداد باند: پانکروماتیک(Panchromatic)

2-باند کم(15-10)چند طیفی(Multispectral)= TM(Landsat),LISS(IRS),HRV(SPOT)

 -3بیش از 30 باند:فراطیفی (HyperSpectral)= MODIS

 

"دپارتمان سنجش از دور موسسه علمی آموزشی چشم ­انداز"

****با ما حرفه‌ای شوید****

_دوره آموزش تخصصی سنجش از دور_ همراه با فیلم کامل دوره

توسط اساتید مجرب و حرفه‌ای

با متد آسان و کاربردی

آدرس آموزشگاه شیراز:  خیابان برق، کوچه 1، موسسه چشم انداز

تلفن تماس آموزشگاه: 32341477-09382252774

مدرسین: سعید جوی‌زاده، صغری رنجبر، مینا معصومی

دسته بندی :
برچسب‌ها: سنجش از دور, سنجنده, ماهواره, آموزش سنجش از دور, طیف الکترومغناطیس وبلاگ شخصی سعید جوی زاده - اقلیم شناس...